To ζώο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί σε παροιμίες, γνωμικά, μύθους, όπου και συνδυάζεται με την εξυπνάδα, την πονηριά, τη στρατηγική. Η εξυπνάδα και η μεγάλη ικανότητα προσαρμογής της, την οδηγούν συχνά κοντά σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις και δραστηριότητες όπου και προσπαθεί να επιβιώσει από τα μικρόσωμα οικόσιτα ζώα, σκουπίδια (απορρίμματα), ακόμα και τα τρωκτικά που αυτά προσελκύουν. Έχοντας ακολουθήσει την μοίρα άλλων σαρκοφάγων θηλαστικών στη χώρα μας, η επικήρυξή της από το Υπουργείο Γεωργίας είχε ως αποτέλεσμα τη θανάτωση περίπου 56.000 ατόμων ανά έτος κατά το διάστημα 1975-1984. Ευτυχώς αυτές οι παράλογες και αναίτιες τακτικές έχουν πλέον εκλείψει, όπως και η μακάβρια μόδα της γούνας από αλεπού.Η αλεπού είναι ένα μεσαίου μεγέθους σαρκοφάγο (μήκος σώματος μέχρι 90 εκατοστά, μήκος ουράς μέχρι 50 εκατοστά και βάρος μέχρι και 15 κιλά). Έχει μακρύ κεφάλι, μυτερό ρύγχος, μεγάλα μυτερά αυτιά. Η ουρά χαρακτηριστική, μακριά και φουντωτή ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Το χρώμα της είναι καστανοκόκκινο στη ράχη και γκρίζο/ λευκό στην κοιλιά. Χαρακτηριστικά είναι και τα μαύρου χρώματος «καλτσάκια» στα πόδια της. Η αλεπού έχει την μεγαλύτερη παγκόσμια εξάπλωση και είναι το πιο κοινό είδος από τα σαρκοφάγα. Η μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής, της επιτρέπει να διαβιεί σε όλους σχεδόν τους διαθέσιμους οικοτόπους που καταγράφονται στην Ευρώπη, περιλαμβάνοντας δάση, μακία, στέπες και αγροτικές περιοχές, καλλιέργειες, υγροτόπους, αμμοθίνες, πόλεις, κ.λπ. Είναι κυρίως νυχτόβιο ζώο, αλλά μπορεί να μας ξαφνιάσει και κατά τη διάρκεια της ημέρας αν αισθανθεί ασφαλής. Είναι ικανότατη δρομέας για σχετικά μεγάλες αποστάσεις, καθώς και δεινή κολυμβήτρια. Συνήθως περνάει τη μέρα κρυμμένη στην υπόγεια φωλιά της που είναι ένα πολύπλοκο τούνελ με πολλές εξόδους διαφυγής. Η διατροφή της, εμφανίζει μεγάλη ποικιλία, περιλαμβάνοντας μικρά θηλαστικά, πτηνά, αυγά, έντομα, σκουλήκια και άλλα ασπόνδυλα, ερπετά, αλλά και φρούτα, καρπούς και γενικά αρκετή φυτική ύλη. Είναι καιροσκόπος και τα ανθρώπινα απορρίμματα συχνά αποτελούν πηγή τροφής για την αλεπού.

Η προστασία της αλεπούς σε εθνικό, όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, χαρακτηρίζεται ως ιδιαιτέρως «χαλαρή», απόρροια της παγκόσμιας εξάπλωσής της, των σχετικά μεγάλων πληθυσμών της και της ιδιαίτερης ικανότητάς της να χρησιμοποιεί κάθε πόρο του περιβάλλοντός της, ώστε όχι μόνο να επιβιώνει, αλλά και να ακμάζει σχεδόν παντού, περιλαμβανομένης και της περιοχής ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς της περιλαμβάνουν τα θύματα στο οδικό δίκτυο και δηλητηριασμένα δολώματα σε αγροτικές περιοχές. Η καλή κατάσταση των πληθυσμών της αλεπούς δεν πρέπει να μας καθησυχάζει. Φυσικά αίτια όπως, επιδημίες λύσσας και ιώσεις, μπορούν σε μικρό χρονικό διάστημα να αποδεκατίσουν τους πληθυσμούς τους και η σημερινή κατάσταση να ανατραπεί. Έτσι, στις αγροτικές περιοχές η καλύτερη προφύλαξη των οικόσιτων ζώων μας είναι προτιμότερη από τη θανάτωση ενός χαρισματικού ζώου, που απλώς προσπαθεί να επιβιώσει.

Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr