Ο μήνας Μάιος σηματοδοτεί την έναρξη της περιόδου ωοτοκίας για τη θαλάσσια χελώνα καρέτα (Caretta caretta), η οποία και ολοκληρώνεται τέλη καλοκαιριού (Μάιος-Αύγουστος). Ο κύκλος ζωής της χελώνας καρέτα συνδέεται στενά με τη στεριά διότι, αν και πρόκειται για θαλάσσιο είδος, την περίοδο ωοτοκίας κάθε έτους τα θηλυκά ενήλικα άτομα εξέρχονται τις νυχτερινές ώρες στη στεριά για να εναποθέσουν τα αυγά τους (έως 150 εντός αυγοθαλάμου). Η επώαση διαρκεί περίπου 55 ημέρες και όταν αυτή ολοκληρωθεί οι νεοσσοί μετά την έξοδό τους από τη φωλιά, κινούνται προς το νερό, κατευθυνόμενοι από τον φωτεινό ορίζοντα της θάλασσας (φωτοτακτικά ζώα).

Καθώς διανύουμε πλέον αυτήν την τόσο σημαντική για την επιβίωση του είδους περίοδο και επειδή στο παρελθόν έχουν διαπιστωθεί μη ενδεικνυόμενες συμπεριφορές από πολίτες, ο Φορέας Διαχείρισης στην προσπάθεια του για προστασία της χελώνας καρέτα τονίζει τα εξής:

Σε περίπτωση που την χρονική περίοδο Μαΐου – Αυγούστου, γίνει αντιληπτή, κατά τις νυχτερινές ώρες, παρουσία ενήλικης υγιούς χελώνας του είδους καρέτα:

• Διατηρούμε απόσταση ασφαλείας, παρατηρούμε από απόσταση χωρίς να κάνουμε θόρυβο και παραμένουμε ψύχραιμοι.
• Απομακρύνουμε κάθε πιθανό εμπόδιο (π.χ. καλοκαιρινό εξοπλισμό), που να εμποδίζει την προσπάθεια ωοτοκίας, χαμηλώνουμε την μουσική και σβήνουμε τα φώτα.
• Εφόσον γίνει λήψη φωτογραφιών ή βίντεο απενεργοποιούμε το φλας.
• Ενημερώνουμε τον Φορέα Διαχείρισης (περιοχές Βόρειας – Νότιας Κυνουρίας) ή την πλησιέστερη Λιμενική Υπηρεσία ή τον Σύλλογο για την Προστασίας της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ (Λακωνικός Κόλπος).
• Σε περίπτωση εντοπισμού ιχνών (εξόδου – εισόδου) θαλάσσιας χελώνας επί της άμμου και σε υπόνοια ωοτοκίας:
• Ενημερώνουμε τον Φορέα Διαχείρισης (περιοχές Βόρειας – Νότιας Κυνουρίας) ή την πλησιέστερη Λιμενική Υπηρεσία ή τον Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ (Λακωνικός Κόλπος).

Σε περίπτωση εντοπισμού επιβεβαιωμένης/ θηρευμένης ή μη φωλιάς ωοτοκίας:

• Ενημερώνουμε τον Φορέα Διαχείρισης (περιοχές Βόρειας – Νότιας Κυνουρίας) ή την πλησιέστερη Λιμενική Υπηρεσία ή τον Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ (Λακωνικός Κόλπος).
• Αποφεύγουμε την κίνηση γύρω από τη φωλιά, καθώς οι κραδασμοί από τα ποδοπατήματα μπορούν να προκαλέσουν πρόωρη έξοδο των νεοσσών. Παρατηρούμε από απόσταση.
• Απαγορεύεται η εκτέλεση εργασιών “καθαρισμού” της φωλιάς ακόμα και σε περίπτωση θήρευσής της. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η εκσκαφή της, η απομάκρυνση των αυγών από τον αυγοθάλαμο και η παραμονή τους στην ακτή χωρίς σκίαση, καθώς και το άγγιγμα τους με γυμνά χέρια. Ο μοναδικός λόγος αφαίρεσης των αυγών από τον αυγοθάλαμο, τηρώντας συγκεκριμένη διαδικασία και αποκλειστικά από εκπαιδευμένο προσωπικό και σε συγκεκριμένες ώρες (μέχρι τις 10:30) αποτελεί η ανάγκη μεταφοράς της σε άλλο σημείο της ακτής, με σκοπό την ασφάλεια της.
• Αποφεύγουμε την σκίαση της φωλιάς από τον ήλιο, ωστόσο σε περίπτωση θέασης νεοσσών (χελωνάκια) τους την προσφέρουμε.
• Αποφεύγουμε τη πιθανή ρήψη νερών στη φωλιά, σε περίπτωση που βρίσκεται πλησίον βρύσης /ντουζιέρας.
• Απαγορεύεται η κίνηση τροχοφόρων στην ακτή.

Σε περίπτωση εντοπισμού ζωντανών νεοσσών:

• Διατηρούμε απόσταση ασφαλείας, παρατηρούμε από απόσταση και δεν παρεμποδίζουμε τη μετάβασή τους στη θάλασσα.
• Απενεργοποιούμε, εφόσον είναι αυτό δυνατό, πηγές φωτός, διότι αποπροσανατολίζουν τους νεοσσούς από την σωστή πορεία.
• Προσφέρουμε σκίαση, χωρίς να τα αγγίζουμε ή να τα μεταφέρουμε πιο κοντά στο νερό με τα χέρια μας. Στην περίπτωση εύρεσης αποπροσανατολισμένου νεοσσού (π.χ. σε δρόμο) ενδείκνυται η χρήση κουβά ή κάποιου μέσου με θαλασσινό νερό, ώστε να μεταφερθεί ο νεοσσός και πάλι στην ακτή και πλησίον της φωλιάς του και να κατευθυνθεί μόνος του στη θάλασσα.

Η έξοδος των νεοσσών παρατηρείται 7-11 εβδομάδες από την εναπόθεση των αυγών, ανάλογα με την θερμοκρασία της άμμου και γίνεται σταδιακά, λόγω του μεγάλου αριθμού αυγών, με τις μεγαλύτερες ομάδες νεοσσών (έως 50 άτομα) να εξέρχονται νωρίτερα και να ακολουθούν μικρότερες ομάδες (έως 20 άτομα) 2-10 ημέρες πιο μετά. Η έξοδος των νεοσσών από τις φωλιές συνήθως συμβαίνει αργά το απόγευμα ή νωρίς το χάραμα και προσανατολίζονται από το φωτεινότερο ορίζοντα που συναντούν. Η θερμοκρασία της άμμου, εκτός από τη διάρκεια της εκκόλαψης των αυγών,  καθορίζει και το φύλλο των νεοσσών, με τα θηλυκά να προτιμούν υψηλότερες θερμοκρασίες. Τα τελευταία χρόνια και λόγω του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής με την άνοδο της θερμοκρασίας έχει παρατηρηθεί θηλυκοποίηση των αυγών. Η εξασφάλιση της αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας καρέτα αποτελεί μια ευαίσθητη διαδικασία που επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες (καιρικές συνθήκες, ανθρωπογενείς παράγοντες, θηρευτές). Πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο είδος η επιβίωση του οποίου εξαρτάται κυρίως από τον “ικανό” αριθμό των νεοσσών που εισέρχονται στον πληθυσμό και γι’ αυτό το λόγο οι παραλίες ωοτοκίας θα πρέπει να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση. Εκτιμάται ότι μόνο 1-2 χελωνάκια από τα 1000 καταφέρνουν να φτάσουν στην ενηλικίωση.

Η θαλάσσια χελώνα καρέτα συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης, ενώ προστατεύεται και από τα Π.Δ. 617/1980 και 67/1981. Η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) έχει χαρακτηρίσει έξι (6) από τα επτά (7) είδη θαλάσσιων χελωνών ως κινδυνεύονται ή κρίσιμα κινδυνεύοντα. Έτσι, η θαλάσσια χελώνα καρέτα συμπεριλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο  για τα Αμφίβια και τα Ερπετά της IUCN ως Κινδυνεύον, ενώ τον ίδιο χαρακτηρισμό έχει και στο Κόκκινο Βιβλίο για τα Απειλούμενα Ζώα της Ελλάδας.

Ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συμβολή σας στην σωτηρία των θαλασσίων χελωνών!

Στοιχεία Επικοινωνίας: 

Λιμενικό Τμήμα Παράλιου Άστρους: 2755051445
Λιμενικό Τμήμα Λεωνιδίου: 2757023085, 2757022387
Λιμεναρχείο Ναυπλίου: 2752022974, 2752361570
Λιμενικό Τμήμα Μονεμβασίας: 2732061266
Λιμεναρχείο Νεάπολης Βοϊών: 2734022228
Λιμεναρχείο Γυθείου: 2733022262, 2733360650, 2733360651
Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ: Κεντρικά Γραφεία: 2105231342
Δίκτυο Διάσωσης: 2108944444 

Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Πληροφορίες: Κανελίδου Άννα
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806
Email: info@fdparnonas.grWeb:www.fdparnonas.gr