Το απόγευμα της 26^ης Φεβρουαρίου, εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο έλος Κάτω Βερβένων καίγοντας περίπου 100 στρέμματα καλαμιώνα, σύμφωνα με το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Άστρους. Η αδυναμία προσέγγισης του σημείου από τα οχήματα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (δύο συνολικά με έξι πυροσβέστες), δυσκόλεψε το έργο της κατάσβεσης με αποτέλεσμα την εξάπλωσή της και τη συνέχιση καύσης της έως και το επόμενο πρωί.

Το έλος Κάτω Βερβένων, βρίσκεται εντός της προστατευόμενης περιοχής και συγκεκριμένα «Στις εκτάσεις εκτός των περιοχών Απόλυτης Προστασίας της Φύσης, των Περιοχών Προστασίας της Φύσης, της ζώνης Προστασίας Μουστού και των περιοχών με εγκεκριμένο σχέδιο πόλης» (ΚΥΑ 33999/2010 και τροποποιήσεις αυτής, όπως ισχύει), και έχει άμεση αλληλεπίδραση με τον υγρότοπο του Μουστού, συναποτελώντας σημαντικό σταθμό για μεγάλο αριθμό σπάνιων και προστατευόμενων ειδών πτηνών που ακολουθούν τις ακτές της Ανατολικής Πελοποννήσου κατά τις μεταναστεύσεις.

Σύμφωνα με την μελέτη «Επιστημονική αναγνώριση και αποτύπωση των επιμέρους μονάδων της λιμνοθάλασσας Μουστού και των λοιπών υγροτόπων του οικολογικού πάρκου και της ευρύτερης ζώνης του» που υλοποίησε για λογαριασμό του Φορέα Διαχείρισης το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο 2013, η έκταση του έλους Κάτω Βερβένων που κάηκε αποτελούνταν κατά κύριο λόγο από καλαμιώνες (Τύπος Οικοτόπου 72Α0). Το έλος συνιστά αναπόσπαστο τμήμα του παράκτιου υγροτοπικού συμπλέγματος της προστατευόμενης περιοχής, έχει φυσική υγροτοπική (Juncus spp, Phragmites australis, Salicornia spp) και άλλη υδροχαρή βλάστηση, και φιλοξενεί την ανάλογη βιοποικιλότητα, όπως για παράδειγμα τσακάλια (παρ. V της Οδηγίας 92/43), αμφίβια, διάφορα είδη ερπετών, μεταξύ των οποίων η πελοποννησιακή γουστέρα (παρ. IV της Οδηγίας 92/43) και το σπιτόφιδο (παρ. II και IV της Οδηγίας 92/43). Μεταξύ των υδρόβιων πουλιών που καταγράφονται στο έλος, συγκαταλέγονται διάφορα είδη ερωδιών, φαλαρίδες, κορμοράνοι κ.α. ενώ αποτελεί σημαντικό τόπο θήρευσης για αρπακτικά, τόσο ημερόβια (π.χ. φιδαετός, παρ. I της Οδηγίας 79/409, γερακίνα), όσο και νυκτόβια (π.χ. κουκουβάγια).

Επιπλέον, πρόκειται για μια περιοχή η οποία έχει μακρύ ιστορικό καταπατήσεων και καταστροφής της φυσικής βλάστησης, λόγω έντονων ανθρωπογενών παρεμβάσεων.

Σχετικά με την επίδραση μιας πυρκαγιάς σε καλαμιώνα, αυτή μπορεί να επιφέρει διάφορα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, έχει παρατηρηθεί ότι οι πυρκαγιές δεν έχουν καμιά ουσιαστική επίδραση στη δομή του καλαμιώνα. Θεωρείται ότι έχει παρόμοιο αποτέλεσμα με εκείνο της βόσκησης ή της κοπής. Μόνο και εφόσον συνοδευτεί και από άλλα μέτρα, όπως μεταβολή του υδρολογικού καθεστώτος, κοπή ή εκρίζωση μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της έκτασης και της πυκνότητας του καλαμώνα. Κατά τη χειμερινή περίοδο η πυρκαγιά όχι μόνο δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα πίεσης ή απειλής, αλλά αντιθέτως μπορεί να συντελέσει στην αύξηση της πυκνότητας των καλαμιώνων, εκτός και αν επιδράσει αρνητικά πιθανός όψιμος παγετός, αφού η πυρκαγιά μπορεί να διακόψει το λήθαργο των οφθαλμών των καλαμιών. Βιβλιογραφικές πηγές αναφέρουν ότι μετά από πυρκαγιά, αναμένεται η παραγωγή πυκνότερων, πιο κοντών και λεπτότερων βλαστών καλαμιών κατά την επόμενη περίοδο ανάπτυξης[1].

Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr

[1] Δεδομένα από: Παππάς Ε., Κατσιμάνης, Ν., Συνοδινού, Κ., Καρδακάρη, Ν., Ζήφου Μ., 2016. Σχέδιο Διαχείρισης για την προστατευόμενη περιοχή «Λίμνη Στυμφαλία» (ΕΖΔ/ ΖΕΠ GR2530002). Πρόγραμμα LIFE 12 NAT/GR/000275 – LIFE Stymfalia. ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ.