Μία νέα έκδοση του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας βρίσκεται σε έντυπη και ηλεκτρονική κυκλοφορία από τις αρχές του 2021. Η έκδοση κυκλοφορεί σε δύο ξεχωριστές γλώσσες: ελληνικά με τον τίτλο “Οι πεταλούδες του Πάρνωνα” (ISBN: 978-618-85093-0-6) και στα αγγλικά με τον τίτλο “The buterflies of Mount Parnon” (ISBN: 978-618-85093-1-3). Συγγραφείς του βιβλίου είναι, o Gian Cristoforo Bozano, εκδότης και συν-συγγραφέας της σειράς των βιβλίων «Guide to the Butterflies of the Palearctic Region» και ο Νίκος Γαβαλάς, απόφοιτος του Βιολογικού τμήματος του ΕΚΠΑ ο οποίος ασχολείται με την έρευνα των πεταλούδων της Ελλάδας από το 1984. Οι δύο εκδόσεις, εκτός της έντυπης μορφής τους, έχουν αναρτηθεί ηλεκτρονικά στον ιστότοπο του Φορέα Διαχείρισης: http://www.fdparnonas.gr/downloads/publications/. H έντυπη μορφή της έκδοσης παρουσιάζεται σε βιβλίο μεγέθους 14 x 21 cm με μαλακό εξώφυλλο και περιλαμβάνει 176 σελίδες. Στις εισαγωγικές σελίδες του έργου (σελ. 5-19), μαζί με τους χαιρετισμούς και τον πρόλογο, παρουσιάζεται μία εισαγωγή του Φορέα Διαχείρισης και του έργου που επιτελεί, ένας χάρτης της εξεταζόμενης περιοχής, γενικά στοιχεία σχετικά με τη ζωή, τα χαρακτηριστικά και την αναγνώριση των πεταλούδων στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και ένα συνοπτικό κείμενο που αναφέρεται στις πεταλούδες του όρους Πάρνωνα. Οι υπόλοιπες σελίδες της έκδοσης αφιερώνονται στην αναλυτική παρουσίαση 110 ειδών πεταλούδων, αρχειοθετημένων σε πέντε μεγάλες οικογένειες (σελ. 20-172). Τα είδη που έχουν επιλεγεί έχουν εξακριβωμένα καταγραφεί στην περιοχή του Πάρνωνα, και για κάθε ένα παραθέτεται το επιστημονικό όνομα, τα χαρακτηριστικά του, τα παρόμοια με αυτό είδη, τα φυτά τροφής της προνύμφης, ο βιότοπος και η περίοδος πτήσης, η παγκόσμια εξάπλωση και η εξάπλωσή του στην Ελλάδα. Επιπλέον, κάθε είδος συνοδεύεται από πρωτότυπο φωτογραφικό υλικό που επιτρέπει την αναγνώρισή του στο πεδίο. Στο τελευταίο τμήμα του έργου (σελ. 173-175) παραθέτεται ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία καθώς και το ευρετήριο των ειδών που περιλαμβάνονται στον Οδηγό σύμφωνα με την επιστημονική-κοινή τους ονομασία. Ο Οδηγός “Οι πεταλούδες του Πάρνωνα” επιζητά να καλύψει ερευνητικά την περιοχή του Πάρνωνα ως μία αρχή όπου δίδονται πολύτιμες πληροφορίες για ορισμένους, από τους πιο συναρπαστικούς οργανισμούς αναμφιβόλως, τόσο από αισθητική άποψη όσο και από επιστημονική θεώρηση, συνοψίζοντας δεδομένα περισσότερων των 5 ετών έρευνας της περιοχής από τους συγγραφείς. Το εγχείρημα της έκδοσης, εκτός από ότι προσφέρει αξιόπιστα στοιχεία για 110 είδη πεταλούδων είναι εξόχως σημαντικό ως το αποτέλεσμα της δια βίου έρευνας των συγγραφέων, ενώ αποτελεί παράλληλα προϊόν μακρόχρονης επιτόπιας έρευνας των ειδικών εντομολόγων, που εργάστηκαν μαζί για την ολοκλήρωση αυτού του έργου. Η έκδοση υλοποιήθηκε από τον Φορέα Διαχείρισης στο πλαίσιο του έργου «Παραγωγή και σχεδίαση ενημερωτικού υλικού ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης» για την υλοποίηση της πράξης με τίτλο: «Υποστήριξη δράσεων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης του Φορέα Διαχείρισης. Η περίπτωση του Αποθέματος Βιόσφαιρας Πάρνωνα-Μαλέα» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στο πλαίσιο του τοπικού προγράμματος CLLD/LEADER του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014-2020» (ΠΑΑ) 2014-2020, από τις πιστώσεις του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων, Κωδ. ΣΑ 082/1, μέσω της Ομάδας Τοπικής Δράσης (Ο.Τ.Δ.) Πάρνωνας Α.Ε. (Αναπτυξιακός Οργανισμός Ο.Τ.Α.) ως φορέας υλοποίησης του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Κάθε χρόνο, στα μέσα του Γενάρη, διεξάγονται οι Μεσοχειμωνιατικές Καταμετρήσεις Υδρόβιων Πτηνών (ΜΕΚΥΠ), οι οποίες αποτελούν μέρος ενός παγκόσμιου προγράμματος (International Waterbird Census) της Διεθνούς Οργάνωσης Υγροτόπων (Wetlands International). Πρόκειται για ένα πρόγραμμα παρακολούθησης της βιοποικιλότητας και πιο συγκεκριμένα καταγραφής υδρόβιων και παρυδάτιων ειδών πουλιών που διαχειμάζουν στους υγροτόπους, καθώς και ειδών που δραστηριοποιούνται κοντά σε αυτούς (αρπακτικά, θαλασσοπούλια). Για την Ελλάδα το πρόγραμμα διεξάγεται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία με τη συνδρομή εθελοντών και περιβαλλοντικών φορέων. Για φέτος ως βασικό διήμερο υλοποίησης της δράσης είχε οριστεί το Σαββατοκύριακο 16-17 Ιανουαρίου. Παρά τις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, ομάδα τεσσάρων στελεχών του Φορέα Διαχείρισης έδωσε το παρών και στις έξι υγροτοπικές περιοχές αρμοδιότητάς του, προκειμένου να καταγράψουν τους χειμερινούς και όχι μόνο ιπτάμενους επισκέπτες. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε για την παρατήρηση της ορνιθοπανίδας περιλάμβανε: τηλεσκόπιο, κιάλια, φωτογραφικές μηχανές και οδηγούς αναγνώρισης. Οι περιοχές στις οποίες έγιναν καταμετρήσεις από τον Φορέα Διαχείρισης είναι: Λίμνη Στρογγύλη, Δ. Ελαφονήσου, Λακωνία Λιμνοθάλασσα Γέρακας, Δ. Μονεμβασίας, Λακωνία Δέλτα ποταμού Ευρώτα, Δ. Σκάλας, Λακωνία Υγροτοπικό σύμπλεγμα Μουστού, Δ. Βόρειας Κυνουρίας, Αρκαδία Λίμνη Στυμφαλία, Δ. Σικυωνίων, Κορινθία Λίμνη Τάκα, Δ. Τρίπολης, Αρκαδία Οι παραπάνω αναφερόμενες περιοχές είναι ενταγμένες στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο «NATURA 2000» και βρίσκονται εντός ορίων χωρικής αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας, σύμφωνα με το Ν. 4519/2018 (ΦΕΚ Α΄ 25/20-02-2018) «Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και άλλες διατάξεις». Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα της καταμέτρησης. Τα αποτελέσματα από τις καταμετρήσεις αποστάλθηκαν, μέσω ηλεκτρονικών πρωτοκόλλων στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τις τάσεις των πληθυσμών και τις μεταβολές που παρουσιάζουν οι υγρότοποι. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Η πυρκαγιά της 25ης και 26ης Δεκεμβρίου 2020 στη λίμνη Στυμφαλία εκδηλώθηκε ανήμερα των Χριστουγέννων (25/12/2020), και ενώ τέθηκε υπό έλεγχο από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, επαναλήφθηκε την επομένη (26/12/2020). Στην κατάσβεσή της συμμετείχαν 2 οχήματα και 4 πυροσβέστες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κιάτου εκτιμάται ότι η έκταση της πυρκαγιάς ανέρχεται περίπου στα 500-600 στρέμματα και η αιτία εκδήλωσής της είναι άγνωστη. Από τα χαρτογραφικά δεδομένα χωρικής αποτύπωσης χερσαίων τύπων οικοτόπων, του έργου «Ανάπτυξη υποδομής χωρικών δεδομένων μεγάλης κλίμακας (1:5.000) για τις χερσαίες προστατευμένες περιοχές του δικτύου “NATURA 2000”», που υλοποίησε η Εθνικό Κτηματολόγιο & Χαρτογράφηση Α.Ε., η έκταση που κάηκε χαρακτηρίζεται από τον Τύπο Οικοτόπου (Τ.Ο.) 72Α0 – Καλαμιώνες. Η λίμνη της Στυμφαλίας συμπεριλαμβάνεται στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ)- Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) – Λίμνη Στυμφαλία με κωδικό: GR 2530002 και σύμφωνα με το Ν. 4519/2018 «Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 25/Α/20-02-2018), ανήκει στη χωρική αρμοδιότητα του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας (ΦΔ ΠΜΜΜ). Στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων του ΦΔ ΠΜΜΜ, προσωπικό του μετέβηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2020 στην περιοχή για διενέργεια επιτόπιου ελέγχου, σύμφωνα με τον οποίο διαπιστώθηκαν τα εξής: Είναι δύσκολη η εκτίμηση της ακριβούς καμένης έκτασης με τη χρήση συστήματος εντοπισμού θέσης (GPS) χειρός, καθώς, η πρόσβαση εντός του καλαμιώνα δεν είναι δυνατή, ώστε να παρθούν σημεία περιμετρικά της καμένης έκτασης. Η πυρκαγιά επηρέασε αποκλειστικά και μόνο τον Τ.Ο. 72A0 (καλαμώνας). Εντός της καμένης έκτασης παρατηρήθηκαν νησίδες καλαμιών που έμειναν άκαυτες. Στο υδάτινο τμήμα της περιοχής υπήρχε κινητικότητα από πουλιά στον υγρότοπο (καλοβατικά, παρυδάτια και υδρόβια πουλιά) τα οποία ζουν συνεχώς κοντά στο νερό και ως εκ τούτου εξαρτώνται άμεσα από αυτόν. Δεν μπορεί να εκτιμηθεί επακριβώς η επίδραση της πυρκαγιάς στην ορνιθοπανίδα της περιοχής τη δεδομένη χρονική στιγμή. Την ίδια ημέρα (30/12/2020), στη λίμνη Στυμφαλίας μετέβη ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Νίκος Ταγαράς ώστε να εκτιμήσει από κοντά το μέγεθος της καταστροφής που προκλήθηκε από την πυρκαγιά. Στην περιοχή παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων ο αντιπεριφερειάρχης Κορινθίας κ. Αναστάσιος Γκιολής, ο Δήμαρχος Σικυωνίων κ. Σπύρος Σταματόπουλος, ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΦΔ ΠΜΜΜ κ. Δημήτριος Μήλιος, οι αντιδήμαρχοι Σικυωνίων κ.κ. Γιώργος Τσολάκος και Γιώργος Θελερίτης, οι πρόεδροι των Κοινοτήτων Καστανιάς και Στυμφαλίας, καθώς και υπηρεσιακοί παράγοντες της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου Σικυωνίων, του ΦΔ ΠΜΜΜ, του Δασαρχείου και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κιάτου. Ο κ. Νίκος Ταγαράς χαρακτήρισε αυτές τις ενέργειες απαράδεκτες και ανακοίνωσε ότι τον επόμενο μήνα θα γίνει μια συνάντηση στην περιοχή παρουσία όλων των φορέων ούτως ώστε να ανατεθούν οι ρόλοι για την προστασία της περιοχής, ενώ αναφέρθηκε και στις υπό εκπόνηση Εδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, Σχέδια Διαχείρισης και Προεδρικά Διατάγματα για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η ΕΖΔ-ΖΕΠ Λίμνη Στυμφαλία. Ιστορικά, έχουν καταγραφεί παρόμοιες πυρκαγιές στην περιοχή, συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2015 από άγνωστη αιτία, εκδηλώθηκε πυρκαγιά στις όχθες της λίμνης που κατέκαψε το 54% της έκτασης του καλαμιώνα (72Α0), ενώ για τον Τ.Ο. 6420 (λειμώνες) η απώλεια ήταν της τάξης 1,3 % (του συνόλου της έκτασης του οικοτόπου στην ΕΖΔ). Ανάλογη φωτιά είχε ξεσπάσει και το 2012, καίγοντας συνολικά 40 στρέμματα καλαμιώνα[1]. Σχετικά με την επίδραση μιας πυρκαγιάς σε καλαμιώνα, αυτή μπορεί να επιφέρει διάφορα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, έχει παρατηρηθεί ότι οι πυρκαγιές δεν έχουν καμιά ουσιαστική επίδραση στη δομή του καλαμιώνα. Θεωρείται ότι έχει παρόμοιο αποτέλεσμα με εκείνο της βόσκησης ή της κοπής. Μόνο και εφόσον συνοδευτεί και από άλλα μέτρα, όπως μεταβολή του υδρολογικού καθεστώτος, κοπή ή εκρίζωση μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της έκτασης και της πυκνότητας του καλαμώνα. Κατά τη χειμερινή περίοδο η πυρκαγιά όχι μόνο δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα πίεσης ή απειλής, αλλά αντιθέτως μπορεί να συντελέσει στην αύξηση της πυκνότητας των καλαμιώνων, εκτός και αν επιδράσει αρνητικά πιθανός όψιμος παγετός, αφού η πυρκαγιά μπορεί να διακόψει το λήθαργο των οφθαλμών των καλαμιών. Βιβλιογραφικές πηγές αναφέρουν ότι μετά από πυρκαγιά, αναμένεται η παραγωγή πυκνότερων, πιο κοντών και λεπτότερων βλαστών καλαμιών κατά την επόμενη περίοδο ανάπτυξης. Για την περίπτωση της πυρκαγιάς του 2015 ο καλαμιώνας της λίμνης Στυμφαλίας αποκαταστάθηκε από τα μέσα Μαΐου του ίδιου χρόνου, καθώς το ριζικό σύστημα των καλαμιών δεν επηρεάστηκε από τη φωτιά. Σχετικά με την ορνιθοπανίδα, και σύμφωνα με τους ορνιθολόγους, για την ίδια περίπτωση πυρκαγιάς, το 2015 αποδείχτηκε μια ευνοϊκή χρονιά σε σχέση με την προηγούμενη, καθώς αλλαγές στην υδρολογία, αλλά και στην αναλογία κάλυψης καλαμιού προς ελεύθερες επιφάνειες νερού και υγρά λιβάδια, σε συνδυασμό με τη μη άμεση θανάτωση πτηνών ή καταστροφής φωλιών, παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού αναπαραγόμενων ζευγαριών. [2] Απαιτείται περαιτέρω έρευνα από εξειδικευμένο προσωπικό (ορνιθολόγους) και συνεχής παρακολούθηση για την εξακρίβωση της επίδρασης της πυρκαγιάς της 25ης και 26ης Δεκεμβρίου 2020 στις φωλιές και τα πτηνά της περιοχής. Σημαντικές πληροφορίες για την εν λόγω προστατευόμενη περιοχή Η λίμνη της Στυμφαλίας, φιλοξενεί σημαντικό αριθμό φτερωτών επισκεπτών, είτε για αναπαραγωγή και διαχείμαση, είτε για ξεκούραση και ανεφοδιασμό κατά τη διάρκεια του μεταναστευτικού ταξιδιού. Συνολικά έχουν καταγραφεί 153 είδη πτηνών, με σποραδική ή πολύ σποραδική παρουσία στη λίμνη, με τα 34 είδη να περιλαμβάνονται και στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ, ενώ 20 είδη περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο (σε καθεστώς απειλής ή σχεδόν απειλούμενα). Ο χαρακτηρισμός ΖΕΠ της λίμνης οφείλεται στα είδη Βαλτόπαπια (Aythya nyroca) και Μικροτσικνιάς (Ixobrychus minutus). Επιπλέον, βάσει της υπ’ αριθ. 1610 ΦΕΚ170/Β/18-02-2003 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου έχει χαρακτηριστεί ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής με κωδικό Κ807 και ονομασία «Λίμνη Στυμφαλία – Απέλευρο όρος (Δήμου Στυμφαλίας Κορινθίας και Κοινότητας Αλέας Αργολίδας)». Από άποψη πανίδας, έχουν καταγραφεί πέντε (5) είδη αμφιβίων, εικοσιτέσσερα (24) είδη ερπετών, έντεκα (11) είδη χειροπτέρων και τέσσερα (4) είδη ιχθυοπανίδας με πιο σημαντικό το ενδημικό Pelasgus stymphalicus (ντάσκα). Στη λίμνη Στυμφαλία ωστόσο έχουν καταγραφεί και τέσσερις (4) Τ.Ο. του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί ως ΕΖΔ, αλλά και τρεις (3) Ελληνικοί Τ.Ο. Πιο συγκεκριμένα: Κωδικός Τύπος Οικοτόπου (Τ.Ο.) Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 3150 Ευτροφικές φυσικές λίμνες με βλάστηση τύπου Magnopotamion ή Hydrocharition 92Α0 Δάση στοές με Salix alba και Populus alba 8210 Ασβεστολιθικά βραχώδη πρανή με χασμοφυτική βλάστηση 6420 Μεσογειακοί λειμώνες με υψηλές πόες και βούρλα (Molinio-Holoschoenion) Ελληνικοί Τύποι Οικοτόπων 5340 Garrigues της Ανατολικής Μεσογείου 72Α0 Καλαμιώνες 951Β Δάση ελληνικής ελάτης (Abies cephalonica) Τέλος, είναι σημαντικό να γίνει αναφορά σε είδη χλωρίδας που απαντώνται στη λίμνη Στυμφαλίας, όπως το σπάνιο στην Ελλάδα Potamogeton pusillus, καθώς η παρουσία του αναφέρεται μόνο στην Πελοπόννησο (π. Ευρώτας, λ. Στυμφαλία), Potamogeton trichoides (μοναδική εμφάνιση στην Πελοπόννησο η λ. Στυμφαλία), Potamogeton gramineus (σπάνιο στην Ελλάδα, με τη λ. Στυμφαλία να είναι μία από της περιοχές εξάπλωσης του) και Ranunculus peltatus spp. baudotii (σπάνιο στην Ελλάδα, με μοναδική θέση εντοπισμού στην ηπειρωτική Ελλάδα τη λ. Στυμφαλία). Τα ανωτέρω είδη αποτελούν υδρόβια φυτά.[3] Πρόγραμμα LIFE–Stymfalia Τη χρονική περίοδο 2013-2018 υλοποιήθηκε το χρηματοδοτούμενο κατά το ήμισυ από το χρηματοδοτικό μέσο LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης έργο με τίτλο «Αειφόρος διαχείριση και χρηματοδότηση της βιοποικιλότητας των υγροτόπων: η περίπτωση της λίμνης Στυμφαλίας», με κωδικό LIFE12 NAT/GR/000275. Σκοπός του προγράμματος LIFE-Stymfalia ήταν η αποκατάσταση της λίμνης Στυμφαλίας και η μακροχρόνια προστασία και διαχείρισή της, μέσω της αξιοποίησης της βιομάζας των καλαμιών και των αγροτικών υπολειμμάτων της περιοχής. Επιδιωκόμενοι στόχοι: Διατήρηση και βελτίωση της κατάστασης των ειδών ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα, καθώς και των βιοτόπων τους. Εκπόνηση διαχειριστικού σχεδίου και ειδικών σχεδίων δράσης, ώστε να διασφαλιστεί η θεσμική προστασία της περιοχής Natura 2000. Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής, και ειδικότερα των αγροτών, για το πρόγραμμα και τα αναμενόμενα οφέλη. Σχεδιασμός δράσεων από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας, με σκοπό την ανάδειξη της περιβαλλοντικής αξίας και του πολιτιστικού τοπίου της λίμνης. Ενεργός συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στην αειφόρο διαχείριση της λίμνης. Δημιουργία θέσεων εργασίας, που θα προκύπτουν από τις καινοτόμες δράσεις του προγράμματος. Πρόταση για σύστημα αειφόρου διαχείρισης της περιοχής Natura 2000, το οποίο θα εξασφαλίζει τόσο την προστασία της λίμνης, όσο και τη βιωσιμότητα της διαχείρισής της. Στο πλαίσιο του προγράμματος πραγματοποιήθηκε ένα επιχειρησιακό σχέδιο σε τρεις (3) διακριτές φάσεις, που περιλάμβανε: (1) την πιλοτική ερευνητική φάση με κοπή 12 στρ. καλαμιώνα, (2) την ενδιάμεση φάση (2016-2017) με ένα μεγαλύτερο ερευνητικό πρόγραμμα του τρόπου διαχείρισης με κοπή και (3) τελική φάση (2018), την εφαρμογή της διαχείρισης λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της ενδιάμεσης ερευνητικής διαχειριστικής φάσης για τα έτη 2016-2017, αλλά και του προγράμματος παρακολούθησης. Σημειώνεται ότι, με την ψήφιση του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ Α 92/07-05-2020), νέες αλλαγές στο σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών έρχονται να αλλάξουν πλήρως την υφιστάμενη κατάσταση. Συγκεκριμένα, την διαχείριση αναλαμβάνει ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) με την δημιουργία, υπό τον ΟΦΥΠΕΚΑ, 24 Μονάδων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΜΔΠΠ), ως καθολικοί διάδοχοι των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ). Οι ΜΔΠΠ, βάσει του ανωτέρω Νόμου, θα λειτουργούν σε επίπεδο Τμήματος, και εντάσσονται στην ιεραρχική δομή του ΟΦΥΠΕΚΑ. Προς το παρόν δεν έχει εφαρμοστεί η διάταξη μετεξέλιξης των ΦΔΠΠ σε ΜΔΠΠ, η οποία αναμένεται να υλοποιηθεί εντός του 2021. Αναφορικά στην περίπτωση του ΦΔ ΠΜΜΜ, αυτός μετεξελίσσεται σε Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Νότιας Πελοποννήσου, με αρκετές αλλαγές στις περιοχές χωρικής αρμοδιότητας οι οποίες ανέρχονται σε είκοσι (20) περιοχές του δικτύου NATURA 2000. Εντός των περιοχών αυτών δεν περιλαμβάνεται η ΕΖΔ-ΖΕΠ Λίμνη Στυμφαλία με κωδικό: GR 2530002, η οποία περιέρχεται στην Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Βόρειας Πελοποννήσου (μετεξέλιξη του Φορέα Διαχείρισης Χελμού – Βουραϊκού). [1] Δεδομένα από το πρόγραμμα LIFE Stymfalia με τίτλο «Αειφόρος διαχείριση και χρηματοδότηση της βιοποικιλότητας των υγροτόπων: η περίπτωση της λίμνης Στυμφαλίας» με κωδικό LIFE12 NAT/GR/000275 [2] Δεδομένα από: Παππάς Ε., Κατσιμάνης, Ν., Συνοδινού, Κ., Καρδακάρη, Ν., Ζήφου Μ., 2016. Σχέδιο Διαχείρισης για την προστατευόμενη περιοχή «Λίμνη Στυμφαλία» (ΕΖΔ/ ΖΕΠ GR2530002). Πρόγραμμα LIFE 12 NAT/GR/000275 – LIFE Stymfalia. ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ. [3] Δεδομένα από το πρόγραμμα LIFE Stymfalia με τίτλο «Αειφόρος διαχείριση και χρηματοδότηση της βιοποικιλότητας των υγροτόπων: η περίπτωση της λίμνης Στυμφαλίας» με κωδικό LIFE12 NAT/GR/000275 Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης (ΦΔ) ενημερώθηκε την Κυριακή 3/1 για έναν τραυματισμένο κορμοράνο (Phalacrocorax carbo), που εντοπίστηκε από ευαισθητοποιημένους κατοίκους στο λιμάνι του Ξηροπηγάδου Αρκαδίας, με μία πετονιά να βγαίνει από το ράμφος του. Προσωπικό του ΦΔ περισυνέλλεξε τον νεαρό κορμοράνο, ο οποίος στάλθηκε μέσω του ΚΤΕΛ Αρκαδίας στην Αθήνα για περίθαλψη από τον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ). Το πουλί θα υποβληθεί σε περαιτέρω εξετάσεις ώστε να αφαιρεθεί το αγκίστρι και θα παραμείνει στο σταθμό για την ανάρρωσή του. Ευχαριστούμε τον μικρό Κωνσταντίνο που χάρη στην παρατηρητικότητά του εντοπίστηκε εγκαίρως το πουλί, καθώς και τους κ.κ. Θ. Καρκούλη και Δ. Μακρή Τοπ. Σύμβουλο της Κοινότητας Ξηροπηγάδου που συνέδραμαν στο περιστατικό. Σε περίπτωση που και εσείς βρείτε ένα τραυματισμένο – πληγωμένο – εξαντλημένο άγριο ζώο σε οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδας, μπορείτε να επικοινωνήστε με τον Σύλλογο της ΑΝΙΜΑ (στοιχεία επικοινωνίας: Μενελάου 134, Καλλιθέα 17676, 210 951 0075 | 697 266 4675, info@wild-anima.gr | wildlifecare@gmail.com ) ούτως ώστε η αποστολή του στην ΑΝΙΜΑ να γίνει με ταχύτητα και ασφάλεια. Για περισσότερες πληροφορίες https://www.wild-anima.gr/odigies-gia-poulia/ Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Πρόεδρος κ. Δημήτριος Μήλιος, τα μέλη του Δ.Σ. και το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας σας εύχονται Χρόνια Πολλά, χαρούμενα Χριστούγεννα και δημιουργικό το 2021 με υγεία, αγάπη και ευτυχία.
Ο Φορέας Διαχείρισης παρέλαβε την Τρίτη 8/12 έναν τραυματισμένο χουχουριστή (Strix aluco) από την περιοχή των Κάτω Δολιανών Αρκαδίας. Το πουλί μεταφέρθηκε στην έδρα του Φορέα Διαχείρισης από κάτοικο της περιοχής που το εντόπισε πεσμένο στο έδαφος και την επομένη στάλθηκε στον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ) μέσω ΚΤΕΛ. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της ΑΝΙΜΑ, η αδυναμία του πουλιού οφείλονταν ενδεχομένως σε πρόσκρουση, χωρίς όμως να φέρει άλλα τραύματα. Μετά από τις απαραίτητες εξετάσεις, το πουλί παρέμεινε στον σταθμό για μερικές μέρες, για περαιτέρω παρακολούθηση και στη συνέχεια απεστάλη πίσω στον Φορέα Διαχείρισης. Η περιπέτεια του χουχουριστή έληξε μία εβδομάδα μετά τον εντοπισμό του, στις 15/12, οπόταν νωρίς το πρωί επανεντάχθηκε στο φυσικό του περιβάλλον, κοντά στο σημείο όπου είχε βρεθεί αρχικά από τον κ. Γιώργο Τερζάκη, τον οποίο ο Φορέα Διαχείρισης ευχαριστεί για την συνδρομή του στο περιστατικό. Περισσότερες πληροφορίες για το είδος του χουχουριστή μπορείτε να διαβάσετε στην ενότητα «Το ζώο της εβδομάδας», στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Την Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2020 προβλήθηκε στο τηλεοπτικό κανάλι STAR επεισόδιο της εκπομπής “Greece’s Next Top Model_Season 3”, το οποίο αφορούσε γυρίσματα στην παραλία Σαρακήνικο του Δήμου Ελαφονήσου, εντός ορίων της προστατευόμενης περιοχής του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου «Natura 2000» με κωδικό GR2540002 και ονομασία «Περιοχή Νεάπολης και νήσος Ελαφόνησος». Ο Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας, κατόπιν σχετικού αιτήματος της εταιρείας παραγωγής της εν λόγω εκπομπής, χορήγησε έγγραφο περί της μη αντίρρησης εκτέλεσης γυρισμάτων με την προϋπόθεση τήρησης συγκεκριμένων όρων. Στο επεισόδιο εσφαλμένα προβλήθηκε η κίνηση τροχοφόρων επί της παραλίας ως μία δραστηριότητα επιτρεπτή σε περιοχές του δικτύου Natura 2000. Συγκεκριμένα, τα εν λόγω πλάνα πραγματοποιήθηκαν σε χώρο που χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης οχημάτων κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου και όχι σε θέσεις όπου εντοπίζονται αμμοθινικοί τύποι οικοτόπων. Επιπλέον, ο συγκεκριμένος χώρος δεν αποτελεί υγροτοπικό λιμνίο, όπως παρουσιάζεται σε διάφορες αναρτήσεις στο διαδίκτυο. Πιθανώς να είναι βρόχινα νερά τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως εφέ για χάρη των γυρισμάτων της εκπομπής. Επιπλέον, η πρόσβαση των οχημάτων στο χώρο που χρησιμοποιήθηκε την ώρα της φωτογράφισης στην παραλία Σίμου (Σαρακήνικο), έγινε καθ’ υπόδειξη του Δήμου Ελαφονήσου και από συγκεκριμένη διαδρομή που χρησιμοποιείται για την προσπέλαση του χώρου από τα αγροτικού τύπου οχήματα υπηρεσιών καθαριότητας του Δήμου Ελαφονήσου για τη συγκομιδή των απορριμμάτων. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2020 και καμία καταστροφή δεν επήλθε στη βλάστηση, καθώς και στο ανάγλυφο της περιοχής. Σχετικά με τη δήλωση ενός εκ των παρουσιαστών της εκπομπής, με την οποία ευχαρίστησε δημόσια τον Φορέα Διαχείρισης για τη συνδρομή του στη διεκπεραίωση των γυρισμάτων, αυτή αφορούσε αποκλειστικά στην παροχή εγγράφου περί μη αντίρρησης πραγματοποίησης γυρισμάτων, καθώς και την παροχή κατευθύνσεων, οδηγιών, αλλά και πληροφοριών για την σημαντικότητα της περιοχής. Η προβολή από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, δραστηριοτήτων, όπως είναι η ανεξέλεγκτη κίνηση τροχοφόρων επί της παραλίας η οποία και εκ του νόμου απαγορεύεται, που λαμβάνουν χώρα σε προστατευόμενες περιοχές και διαταράσσουν το οικοσύστημα αυτών, ως σύννομες, δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις και βρίσκει τον Φορέα Διαχείρισης κάθετα αντίθετο. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Ο Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας για το έτος 2021 στο πλαίσιο της εκδοτικής του δραστηριότητας επιμελήθηκε και παρουσιάζει το νέο επιτραπέζιο ημερολόγιό του που είναι αφιερωμένο στις πεταλούδες του Πάρνωνα. Στις σελίδες του ημερολογίου «Οι πεταλούδες του Πάρνωνα» θα ανακαλύψετε ορισμένους από τους πιο συναρπαστικούς οργανισμούς αναμφιβόλως, τόσο από αισθητική άποψη όσο και από επιστημονική θεώρηση. Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, στην ευρύτερη περιοχή του Πάρνωνα, έχουν εξακριβωμένα καταγραφεί 110 είδη πεταλούδων, που παρουσιάζουν ευρύτατη ποικιλία στη μορφή, στο χρώμα, στις οικοτοπικές τους προτιμήσεις και στη σχέση τους εν γένει με το περιβάλλον τους. Ο αριθμός τους αντιπροσωπεύει το 89% των ειδών που είναι γνωστά από ολόκληρη την Πελοπόννησο (124 είδη) και το 45% του συνόλου των ειδών που είναι γνωστά από την Ελλάδα (240 είδη). Η έκδοση του ημερολογίου που προσφέρει στο κοινό μια πρώτη ματιά στον πλούτο της πανίδας των πεταλούδων του όρους Πάρνωνα, μίας περιοχής ιδιαίτερα πλούσιας σε φυτικά είδη και με υψηλό ποσοστό ενδημισμού, είναι εξόχως σημαντική ως το αποτέλεσμα της δια βίου έρευνας του κ. Gian Christoforo Bozano (ερευνητής και συγγραφέας του βιβλίου «Οι πεταλούδες του Πάρνωνα»), ενός αυθεντικού λάτρη της ελληνικής φύσης. Θερμές ευχαριστίες εκφράζει ο Φορέας Διαχείρισης στον συγγραφέα, για την συνεισφορά του στην καταγραφή των πεταλούδων του Πάρνωνα καθώς και για την παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού που κοσμεί την έκδοση του ημερολογίου. Το ημερολόγιο «Οι πεταλούδες του Πάρνωνα» είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης, ενότητα Εκδόσεις: http://www.fdparnonas.gr/downloads/publications/ Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) ενημερώνει ότι η γρίπη των πτηνών (H5N8) είναι σε έξαρση το τελευταίο διάστημα σε χώρες της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης (Δανία, Γερμανία, Ολλανδία, Η.Β., Βέλγιο, Ιρλανδία, Γαλλία), ενώ πρόσφατα επιβεβαιώθηκαν περιστατικά και σε νοτιότερες περιοχές (Ιταλία, Κροατία, Σλοβενία). Η πλειοψηφία των περιστατικών αφορά άγρια πτηνά. Ωστόσο, λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας του ιού αυξάνεται και ο αριθμός εστιών σε πτηνοτροφικές μονάδες. Η επιδημιολογική κατάσταση φαίνεται να έχει κοινά με αυτή των ετών 2016-2017. Στην Ελλάδα τότε καταγράφηκαν 12 άγρια πτηνά φορείς του ιού και 6 εστίες μόλυνσης σε πτηνοτροφεία. Δεδομένου ότι οι μεταναστευτικές μετακινήσεις ειδών της άγριας ορνιθοπανίδας είναι αυξημένες αυτή την περίοδο, και καθώς ο υγρότοπος του Μουστού, οι Λίμνες Τάκα και Στυμφαλία, οι υγρότοποι του ποταμού Ευρώτα και η λιμνοθάλασσα της Στρογγύλης αποτελούν σταθμό φιλοξενίας για μεγάλο αριθμό μεταναστευτικών ειδών, κρίνεται απαραίτητη η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, όχι μόνο του προσωπικού υπηρεσιών, των μελών ιδιωτικών φορέων που λόγω δραστηριότητας έρχονται σε άμεση και συχνή επαφή μαζί τους (δασικοί υπάλληλοι, κυνηγοί, ομοσπονδιακοί θηροφύλακες, φύλακες φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ορνιθολόγοι, κέντρα περίθαλψης κλπ), αλλά και των πολιτών που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με μεγάλους πληθυσμούς άγριων πουλιών. Επισημαίνεται πως θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα, από όλους τους πτηνοτρόφους και τους κατόχους οικόσιτων πουλερικών, στην υποχρεωτική εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων βιοασφάλειας και τη συμμόρφωση με τις διατάξεις της υπ΄αριθμ. 258971/26-08-2008 (Β’ 1785) Απόφασης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Θέσπιση μέτρων βιοασφάλειας για τη γρίπη των πτηνών», όπως τροποποιήθηκε με τις αριθμ 258/10554/30-1-2017 (ΦΕΚ Β 363) και 1503/50776/09-05-2017 (ΦΕΚ Β’ 1677) Υπουργικές Αποφάσεις. Ενημερωτικό έντυπο οδηγιών για τα μέτρα βιοασφάλειας υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ: http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/poulerika/metra_bioasfaleia_pthnon200217_new.pdf Τέλος, σύμφωνα με την εγκύκλιο της αρμόδιας Δ/νσης του Υπουργείου Υγείας σχετικά με την παροχή οδηγιών για την εποχική γρίπη και τον αντιγριπικό εμβολιασμό, άτομα που έρχονται συστηματικά σε επαφή με πτηνά και ενδεχομένως εκτεθούν σε ιό της γρίπης των πτηνών, συγκαταλέγονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου και συνίσταται ο εμβολιασμός τους κατά της εποχικής γρίπης, ως μέτρο μείωσης της πιθανότητας ανασυνδυασμού και ανάδυσης ενός νέου πανδημικού στελέχους και όχι ως μέτρο ατομικής προστασίας. Σε περίπτωση εντοπισμού νεκρών ή ημιθανών πτηνών που ανήκουν σε είδη υψηλού κινδύνου (Παράρτημα 3 της υπ’ αριθμ. 225/30490/2020 (ΦΕΚ 298/Β/5-2-2020) Υπουργικής Απόφασης σχετικά με την «Εφαρμογή Προγράμματος Επιζωοτιολογικής Διερεύνησης της Γρίπης των Πτηνών»), οι πολίτες καλούνται να μην τα πλησιάζουν και τα αγγίζουν, αλλά να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές (κτηνιατρεία, δασικές υπηρεσίες, θηροφυλακή, Φορέα Διαχείρισης) ώστε να λαμβάνονται δείγματα που θα εξεταστούν για γρίπη των πτηνών από τις αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Πληροφορίες: Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης. Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Το απόγευμα της 24ης Νοεμβρίου ξέσπασε ισχυρή πυρκαγιά στην περιοχή «Ζυγός» Άγιου Πέτρου Αρκαδίας, ύστερα από αγροτικές εργασίες σε καλλιέργεια. Η απροσεξία της στιγμής σε συνδυασμό με την παρατεταμένη ανομβρία και τους ανέμους οδήγησε σε γρήγορη εξάπλωσή της, κατακαίγοντας δασική βλάστηση. Εκτός, από τη χαμηλή θαμνώδη βλάστηση (αφάνες, πουρνάρια κ.α.), από την πυρκαγιά κάηκε και μικρό τμήμα του δάσους Μαύρης Πεύκης, το οποίο είχε αποκατασταθεί με αναδάσωση έπειτα από πυρκαγιά στην περιοχή το 2000. Ευτύχημα είναι ότι η φωτιά δεν επεκτάθηκε προς τον οικισμό και το μοναδικό στην Ευρώπη δάσος συριακής αρκεύθου (Juniperus drupacea – δενδρόκεδρος) στην περιοχή της Μονής Μαλεβής. Η πληγείσα περιοχή περιλαμβάνεται εντός της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 «Όρος Πάρνωνα και περιοχή Μαλεβής», με κωδικό GR 2520006. Στο σημείο της κατάσβεσης από την πρώτη στιγμή βρέθηκε μεταξύ άλλων και όχημα του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας (ΦΔ) συμπράττοντας στην κατάσβεση της πυρκαγιάς. Οι φύλακες-επόπτες του ΦΔ έχουν λάβει σχετική εκπαίδευση ως εθελοντές πυροσβέστες, ενώ τα οχήματα εποπτείας του ΦΔ φέρουν νέα και σύγχρονα πυροσβεστικά βυτία, χωρητικότητας 500 λίτρων νερού και μάνικες πυρόσβεσης. Η προμήθεια και εγκατάσταση των βυτίων παράλληλα με την προμήθεια και εγκατάσταση εννέα (9) προκατασκευασμένων μεταλλικών κυλινδρικών δεξαμενών βαρέως ανοιχτού τύπου χωρητικότητας 37,61m3, έγινε με σκοπό την ενίσχυση του έργου της Πολιτικής Προστασίας. Συγκεκριμένα, στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας εγκαταστάθηκαν πέντε (5) δεξαμενές και στον Δήμο Νότιας Κυνουρίας τέσσερις (4) δεξαμενές. Η επιλογή των θέσεων πραγματοποιήθηκε καθ’ υπόδειξη των Διοικητών των Πυροσβεστικών Κλιμακίων Άστρους και Λεωνιδίου, κ.κ. Μαρκόπουλου Βασίλειου και Χείλαρη Ιωάννη, και του Δασάρχη Κυνουρίας κ. Λυμπερόπουλου Παναγιώτη, έχοντας ως βασικά κριτήρια την άμεση πλήρωση με νερό των επίγειων και εναέριων μέσων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και γενικά των οχημάτων των φορέων της Πολιτικής Προστασίας που επιχειρούν και την μικρότερη, ει δυνατόν, επέμβαση για τη διαμόρφωση του χώρου εγκατάστασης (ελαχιστοποίηση καταστροφής της χλωρίδας). Οι ανωτέρω προμήθειες περιλαμβάνονται στο Πακέτο Εργασίας 4.2. «Μείωση κινδύνου πυρκαγιών» του Υποέργου (1) «Διαχειριστικές Δράσεις για την Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» της πράξης «Επιχορήγηση του Φορέα Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας για Δράσεις Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, Ειδών και Οικοτόπων» του Ε.Π. Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. 2014-2020. Συγχρηματοδοτήθηκαν από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Ταμείου Συνοχής (ΤΣ) στο πλαίσιο του Ε.Π. «ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» 2014-2020 από τις πιστώσεις του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων της ΣΑΕ: 2019ΣΕ27510010. Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας Πληροφορίες: Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης. Άστρος Αρκαδίας, 22001 Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806 Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
Copyright © 2008-2020 Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου & Μονεμβασίας
