To συγκεκριμένο ζώο αποτελεί τον πρόγονο του ήμερου γουρουνιού, από το οποίο – μεταξύ άλλων – κληρονόμησε και την προσφιλή του συνήθεια να κυλιέται στις λάσπες για να απαλλαγεί από τα ενοχλητικά ζωύφια και παράσιτα που βρίσκονται στο δέρμα του. Παρόλα τα «βρώμικα και ανθυγιεινά» λασπόλουτρα, τα αγριογούρουνα βρίσκονται αρκετά ψηλά στις γαστρονομικές προτιμήσεις του ανθρώπου και για το λόγο αυτό έχουν κυνηγηθεί εντατικά σε ορισμένες περιοχές, όμως έχουν ανακάμψει θεαματικά στις περισσότερες από αυτές.Το αγριογούρουνο ανήκει στη τάξη των αρτιοδάκτυλων θηλαστικών μαζί με τα ελάφια, ζαρκάδια, αγριοκάτσικα, χαρακτηριζόμενα από τον ζυγό (άρτιο) αριθμό δακτύλων στα άκρα τους. Είναι ένα μεγάλου μεγέθους ζώο βάρους μέχρι και 230 κιλά (!), με μήκος κυρίους σώματος που μπορεί να φτάσει τα 1,85 μέτρα και σχετικά μικρή ουρά μήκους μέχρι και 30 εκατοστά. Το σώμα είναι γεροδεμένο, η σπονδυλική του στήλη δημιουργεί μια «καμπούρα» στη ράχη, τα μπροστινά άκρα είναι μακρύτερα των πίσω, ενώ το μεγάλο κεφάλι -που δεν διαχωρίζεται από το σώμα με εμφανή λαιμό- χαρακτηρίζεται από τη μακριά μουσούδα και τους πολύ μεγάλους κυνόδοντες της κάτω σιαγόνας (ιδιαίτερα στα αρσενικά) που προεξέχουν από το στόμα και αποτελούν αποτελεσματικότατα αμυντικά όπλα. Το χρώμα του τριχώματος είναι μαύρο/γκρι στα ενήλικα ενώ στα νεαρά κοκκινωπό/καστανό με διαμήκεις σκουρόχρωμες ρίγες. Κάτω από το τρίχωμα δημιουργείται στα ενήλικα άτομα ένα στρώμα λίπους παχύ και ιδιαίτερα σκληρό που λειτουργεί ως πανοπλία. Εξαπλώνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη εκτός από το μεγαλύτερο τμήμα της Σκανδιναβικής χερσονήσου, τη Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία. Προτιμά τα δάση φυλλοβόλων αλλά εντοπίζεται σε μεγάλη ποικιλία οικοτόπων ψάχνοντας την τροφή του όπως παρόχθιες περιοχές, βοσκότοποι, αγροί, χορτολιβαδικές εκτάσεις, βαλτότοποι. Δραστηριοποιείται κυρίως κατά το σούρουπο και την αυγή, προτιμώντας έναν σχετικά κρυπτικό τρόπο ζωής. Είναι παμφάγο με τη φυτική ύλη (βελανίδια, καρποί, βολβοί, ρίζες, αγρωστώδη) να κυριαρχεί, αλλά καταναλώνονται και μικρά ζώα (κυρίως ασπόνδυλα) και ψοφίμια.
To αγριογούρουνο προστατεύεται «χαλαρά» τόσο σε εθνικό όσο σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο. Αυτό σχετίζεται με τη μεγάλη περιοχή εξάπλωσής του, τους μεγάλους πληθυσμούς που δημιουργεί, το μεγάλο αναπαραγωγικό δυναμικό του, τη μεγάλη προσαρμοστικότητά του και την απουσία πολλών φυσικών εχθρών. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θήρευση από τον άνθρωπο. Η συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων που ζει το αγριογούρουνο δεν φαίνεται να το επηρεάζει ιδιαίτερα εξαιτίας της προσαρμοστικότητας στην εύρεση τροφής.
Ο επισκέπτης της προστατευόμενης περιοχής του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού είναι πολύ πιθανό να συναντήσει αγριογούρουνα στις περιηγήσεις του σε ορεινές κυρίως περιοχές. Και αν αυτό δεν συμβεί τότε σχεδόν σίγουρα θα δει σε κάποιο σημείο τα χαρακτηριστικά βιοδηλωτικά σημάδια του αγριογούρουνου: σκαμμένα κομμάτια χωραφιών πολλών τετραγωνικών μέτρων, ακανόνιστου σχήματος, που δημιούργησε με την πανίσχυρη μουσούδα του κατά την προσπάθεια εύρεσης βολβών.
Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
O Φορέας Διαχείρισης Πάρνωνα, Μουστού, Μαινάλου και Μονεμβασίας ενσωματώθηκε στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/11828/467/8-2-2022 απόφαση (ΦΕΚ 1056/Β/10-3-2022)
Η ιστοσελίδα της νέας Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Νότιας Πελοποννήσου είναι διαθέσιμη στον ακόλουθο σύνδεσμο:
https://necca.gov.gr/mu-southernpeloponnese
Η παρούσα ιστοσελίδα του πρώην Φορέα (http://www.fdparnonas.gr) πλέον δεν ενημερώνεται και παραμένει για αρχειακούς λόγους.
Επικοινωνία: mdpp.southernpeloponnese@necca.gov.gr
Natural Environment and Climate Change Agency (NECCA) incorporated Parnon, Moustos, Mainalon & Monemvasia Management Body, due to MD ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/11828/467/8-2-2022 (GG 1056/Β/10-3-2022)
The website of Management Unit of The Southern Peloponnese Protected Areas is available at the following url:
https://necca.gov.gr/mu-southernpeloponnese
The present website of the ex-Management Body (http://www.fdparnonas.gr) is not currently updated and remains live for archival purposes.
Contact: mdpp.southernpeloponnese@necca.gov.gr