Από τα είδη των τσικνιάδων ή ερωδιών της Ελλάδας, το ζώο της τρέχουσας εβδομάδας είναι κατά πολλούς το πιο όμορφο. Όσο και αν αυτό είναι υποκειμενικό, ο πορφυροτσικνιάς πραγματικά είναι ένα εντυπωσιακό πουλί, τόσο εξαιτίας του μεγέθους του, όσο και λόγω του ιδιαίτερου χρωματισμού του. Ο χρωματισμός του είναι και αυτός που του δίνει και το κοινό του όνομα, ενώ όσον αφορά στο λατινικό του όνομα το πρώτο συνθετικό προέρχεται από τη λατινική λέξη ardea που ήταν η ονομασία των ερωδιών, ενώ το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από την επίσης λατινική λέξη purpureus=πορφυρός.

Ο πορφυροτσικνιάς είναι ένας μεγαλόσωμος ερωδιός, με μήκος σώματος να φτάνει τα 90 εκατοστά, άνοιγμα φτερών κοντά στα 1,5 μέτρα και βάρος στα 1,5 κιλά. Έχει σώμα ψηλόλιγνο, με τυπικά μακρύ λαιμό και σχετικά μικρότερο κεφάλι -σε σχέση με τους άλλους τσικνιάδες- που καταλήγει σε μακρύ και στενό κιτρινωπό ράμφος, και κίτρινα πόδια λεπτά και μακριά. Πλευρικά το κεφάλι και ο λαιμός είναι καστανοκόκκινα, ο λαιμός διατρέχεται από δύο πλευρικές επιμήκης μαύρες γραμμές, η ράχη είναι σκούρα γκρίζα, τα φτερά είναι καστανοκόκκινα/γκρίζα στο μισό μήκος τους προς το σώμα και σκούρα γκρίζα στο υπόλοιπο μήκος και η κοιλιά είναι καστανοκόκκινη. Οι βιότοποι που διαβιεί περιλαμβάνουν υγροτοπικά οικοσυστήματα όπως λίμνες, λιμνοθάλασσες, ποτάμια και εκβολές, κ.λπ. όπου απαντάται στους πυκνούς καλαμιώνες, με το χρωματικό του πρότυπο και το σχήμα του σώματος να του παρέχουν τέλεια κάλυψη. Τα ψάρια αποτελούν την κύρια πηγή τροφής, μαζί με βατράχια και ασπόνδυλα. Η κυνηγετική τεχνική του πορφυροτσικνιά είναι όμοια με των συγγενικών του ειδών όπου η ενέδρευση σε πλήρη ακινησία και το αστραπιαίο τίναγμα του ράμφους εξασφαλίζουν την τροφή του.

Ο πορφυροτσικνιάς απολαμβάνει επαρκούς προστασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο [κατατάσσεται ως Κινδυνεύον (EN) στο Κόκκινο βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας (Λεγάκις & Μαραγκού 2009) ενώ το είδος περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της οδηγίας των πτηνών (2009/147/ΕΚ)]. Δεν αντιμετωπίζει πολλές άμεσες απειλές καθώς δεν αποτελεί θήραμα ενώ και δεν έχει πολλούς φυσικούς θηρευτές λόγω μεγέθους. Παρόλα αυτά, οι σημαντικότερες απειλές για τους πληθυσμούς του είναι έμμεσες. Οι υγρότοποι που διαβιεί δέχονται ισχυρές πιέσεις με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση και υποβάθμισή τους, την υποβάθμιση της ποιότητας των εσωτερικών υδάτων και τη μείωση του αριθμού των ψαριών σε αυτά, προδιαγράφοντας ένα αβέβαιο μέλλον για τον πορφυροτσικνιά.

Ο πορφυροτσικνιάς επισκέπτεται τον υγρότοπο του Μουστού στην προστατευόμενη περιοχή του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού τους ζεστούς μήνες, από Μάρτιο μέχρι Οκτώβριο. Η προτίμησή του για τους πυκνούς καλαμιώνες και η τέλεια κάλυψη που του παρέχει ο χρωματισμός του δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στον επισκέπτη να τον θαυμάσει. Όταν όμως ο πορφυροτσικνιάς τρομάξει από κάτι και φτερουγίσει ξαφνικά από μια συστάδα καλαμιών, η χάρη και η ομορφιά του ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του -ευχάριστα- έκπληκτου φυσιολάτρη.

Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr